Natuurgebied Zwillbrocker Venn

Zwillbrocker Venn – Natuur en flamingo’s aan de grens

Het Zwillbrocker Venn, gelegen op de grens van Nederland en Duitsland, is een beschermd veengebied en een paradijs voor vogelliefhebbers. Het gebied trekt het hele jaar door kokmeeuwen en andere vogelsoorten, maar het is vooral bekend als broedgebied voor flamingo’s.

Flamingo’s in Zwillbrock

Waar vroeger turf werd gestoken, is inmiddels al meer dan 40 jaar een veilige plek voor flamingo’s. De eerste Chileense flamingo’s zijn vermoedelijk ontsnapt en hebben zich hier gevestigd. Tegenwoordig zijn er ook Europese en Caraïbische flamingo’s te zien.

In het voorjaar bouwen monogame paartjes hun nest van klei, in de vorm van een klein vulkaantje, en leggen één tot maximaal twee eieren. Na ongeveer een maand broeden komen de jongen uit. Deze donkergrijze flamingo’s krijgen pas na ongeveer twee jaar hun witte en roze veren, verkregen via het bètacaroteen in hun voedsel, zoals algen, slakken, garnalen en kreeftjes.

Jonge flamingo’s leren vliegen tussen vier en zes weken oud en zijn vanaf augustus in staat om korte vluchten te maken. Bij lage waterstanden of ander gevaar trekt de kolonie naar het westen van Nederland. Onder gunstige omstandigheden blijven de flamingo’s in Zwillbrock tot de eerste nachtvorst, zodat de jongen sterker zijn voor de overtocht. In de winter overwinteren ze in het Grevelingenmeer, op de grens van Zuid-Holland en Zeeland.

Historisch interessant

Al zo’n 10.000 jaar wonen er mensen in de regio rond Zwillbrock. De eerste bewoners woonden in tenten en gebruikten stenen werktuigen. Later diende de geloofsgrens als bestuurlijke grens: Münsterse bisschoppen bouwden kerken en kapellen langs de grens, zodat Gelderse katholieken in het geheim mis konden bijwonen en protestanten naar Nederlandse kerken konden gaan.

Pas in 1765 werd de grens exact aangegeven met stenen grenspalen voorzien van wapens van Gelre en Münster. Het lokale dialect bleef jarenlang hetzelfde, en bewoners hielden veel contact. In de negentiende eeuw leidde de strengere grensafsluiting tot smokkelpraktijken van paarden, sigaretten, zeep en boter, waarmee de lokale handel floreerde.

Zwillbrocker Venn combineert prachtige natuur, bijzondere vogelwaarnemingen en een fascinerende geschiedenis, waardoor het een unieke bestemming is voor natuurliefhebbers en geschiedenisliefhebbers.