Vesting verleden
Groenlo speelde een hoofdrol in de Tachtigjarige Oorlog. Hier, in het hart van de Achterhoek, werd door Prins Frederik Hendrik gestreden om wat later Nederland zou worden. De sporen van dat verleden zijn nog altijd zichtbaar.
Vesting verleden
In de Tachtigjarige Oorlog vecht Nederland voor zijn onafhankelijkheid. Groenlo ligt in de zomer van 1627 in het hart van dat strijdtoneel. Gracht, oude stadswal en zeker ook het kanon houden de herinnering levend aan deze tijd van strijd, moed en vernuft. Wie vandaag door Groenlo wandelt, loopt op de grond waar soldaten vochten, burgers schuilden en geschiedenis werd geschreven.
De oorsprong van Groenlo
Groenlo, of Grolle of Grol zoals de stad toen heette, ontstaat rond het jaar 610 en krijgt in 1277 stadsrechten. In 2027 bestaat de stad dus 750 jaar! De naam Groenlo stamt van groen bos, een knipoog naar het omliggende landschap. In de eeuwen na de stichting groeit Grolle mede dankzij de gunstige ligging aan belangrijke handelswegen uit tot een levendige stad bevolkt door kooplui, ambachtslieden en boeren. Maar juist die ligging maakt de stad ook strategisch belangrijk; een ideale plek om te verdedigen. Of om te veroveren.
De Tachtigjarige Oorlog: strijd om Grolle
Tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) is Groenlo een gewilde vesting. Om zich te beschermen tegen aanvallen wordt de stad versterkt met onder andere een gracht, stadsmuur en bastions. In 1627 wordt de vestingstad – in handen van de Spanjaarden – flink op de proef gesteld als Prins Frederik Hendrik besluit de stad te veroveren.
Op 20 juli 1627 verschijnt de zoon van Willem van Oranje met maar liefst 20.000 manschappen voor de ‘starcke stadt Groll’. In plaats van een directe aanval kiest hij voor een slimme tactiek; hij laat een circumvallatielinie aanleggen, een groot verdedigingswerk dat de stad volledig omsluit. Na een hevige strijd geven de Spanjaarden zich op 19 augustus 1627 over. De Staatse verovering wordt in heel Europa gevierd als een militair meesterstuk. Tot op de dag van vandaag herinnert de uitdrukking ‘zo vaste as Grolle’ aan de sterke vesting Groenlo.
Prins Frederik Hendrik leeft voort in Groenlo
Boven op het Mussenbergbolwerk staat de trots van de stad: het Grols kanon. Onderzoek door een Engelse wapendeskundige toonde aan dat het tussen 1570 en 1575 in Spanje werd gegoten en ruim tweeduizend keer werd afgevuurd. Prins Frederik Hendrik veroverde het op de Spanjaarden en schonk het aan de vestingstad.
Groenlo houdt de herinnering aan de belegering van 1627 actief levend. Tijdens de Slag om Grolle wordt de strijd herbeleefd met honderden re-enactors uit binnen- en buitenland in 17e-eeuwse kleding. Het geluid van kanonnen, de geur van kampvuren en de sfeer van het verleden brengen de geschiedenis dan weer tot leven.
De sporen van toen in het Groenlo van nu
Vier eeuwen later is het vestingverleden nog overal zichtbaar. De gracht, stadswal, een ravelijn en een deel van de stadsmuur zijn deels bewaard gebleven. En dan is daar natuurlijk het kanon en de herkenbare vestingvorm van de vestingstad. Onder het oude stadhuis liggen de 17e-eeuwse kerkers. Wie goed kijkt, ziet dat het stratenpatroon binnen de grachten nog hetzelfde is als in de tijd van de Prins. Langs de gracht getuigen replica’s van oude kanonnen van de strijd die hier bijna 400 jaar geleden is gevoerd.
Beleef het vestingverleden zelf
Groenlo is een levende vestingstad waar verleden en heden samenkomen. Je ontdekt en ervaart het met een wandeling over het Mussenbergbolwerk en de Halve Maan en langs de restanten van de stadsmuur, een vaartocht over de gracht, een bezoek aan de kerkers onder het Stadhuis, het Nationaal Museum Tachtigjarige Oorlog (NMTO) of de Stadsboerderij. Waar je ook kijkt, overal voel je de trots van een stad die haar geschiedenis koestert.
